Η Ζωτική Εσωτερική Ενέργεια [κιν:. qìgōng 气功] είναι μια κινεζική πρακτική καλλιέργειας η οποία, σύμφωνα με εξακριβωμένα αρχεία, χρονολογείται τουλάχιστον 3000 χρόνια πριν. Κατά τη διάρκεια της ηγεμονίας του θρυλικoύ αυτοκράτορα Τανγκ Γιάο [Κιν:. Tang Yao 唐尧 2353 ~ 2234 ΠΚΕ], η τέχνη του Τσιγκόν χρησιμοποιείτο ως μία μορφή χορού. Η πραγματική προέλευση του Τσιγκόν, όμως, χάνεται στην κινεζική προϊστορία. Το Τσιγκόν ασκήθηκε κατά την πρώιμη περίοδο, προκειμένου να διατηρηθεί η καλή υγεία.

Στα κείμενα της Άνοιξης και του Φθινοπώρου του Δασκάλου Λου [Κιν: lǚshìchūnqiū 呂氏春秋] που ολοκληρώθηκαν το 239 ΠΚΕ διαβάζουμε: Στην αρχή του φυλών Τάο Τανγκ, ο ήλιος συχνά σκεπαζόταν από βαριά σύννεφα και έβρεχε συνεχώς. Ταραχώδη νερά υπερχείλισαν τους ποταμούς. Οι άνθρωποι ζούσαν μια ζοφερή και βαρετή ζωή και υπέφεραν από την ακαμψία των αρθρώσεων τους. Ως θεραπεία τους συστήθηκε ένα χορευτικό. Από την εμπειρία του μακροχρόνιου αγώνα τους με τη φύση, οι αρχαίοι σταδιακά συνειδητοποίησαν ότι οι κινήσεις του σώματος, τα επιφωνήματα, καθώς και διάφοροι τρόποι αναπνοής θα μπορούσαν να βοηθήσουν να αναπροσαρμοστούν ορισμένες σωματικές λειτουργίες. Για παράδειγμα, η μίμηση των κινήσεων των ζώων, όπως η αναρρίχηση, η αναζήτηση, και η αναπήδηση βρέθηκε να προωθούν τη ζωτική ροή του Τσι. Προφέροντας "Χι" [Kιν.: hāi 嗨] βρέθηκε να μειώνει ή να αυξάνει την αντοχή, "Χα" [Κιν.: hā 哈] θα μπορούσε να διασκορπίσει τη θερμότητα, και το "Σου" [Κιν.: xú 徐] θα μπορούσε να ανακουφίσει τον πόνο. Με τον τρόπο αυτό, το Τσιγκόν τέθηκε σε λειτουργία.

Τι σημαίνει Τσι;

Η έννοια του Τσι βασίζεται στην αρχαία κινεζική πρωταρχική κατανόηση των φυσικών φαινομένων [Κιν:. zìrán xiànxiàng 自然現象]. Δηλαδή, το Τσι είναι η πιο βασική ουσία από την οποία αποτελείται ο κόσμος. Τα πάντα στο σύμπαν [Κιν:. wànwù 萬物] προκύπτουν από τις κινήσεις και τις αλλαγές του Τσι. Τσι είναι η ενέργεια της ζωής μέσα στον άνθρωπο. Αυτή η ενέργεια της ζωής προέρχεται από το συνδυασμό τριών πραγμάτων: τον αέρα που εισπνέεται μέσω των πνευμόνων, ουσιώδη Τσι από τα νεφρά και το Τσι που απορροφάται από την τροφή και το νερό μέσω του πεπτικού συστήματος. Το Τσι κυκλοφορεί σε όλο το σώμα, εκτελώντας πολλές λειτουργίες για τη διατήρηση της καλής υγείας.

Ο σχηματισμός του Τσι

Το Τσι στο ανθρώπινο σώμα είναι διαφορετικό σε ταξινόμηση και σχηματισμό. Όμως, μιλώντας γενικά, έχει μόνο δύο πηγές. Η μία είναι η έμφυτη ζωτική ουσία που κληρονομείται από τους γονείς πριν τη γέννηση. Η άλλη είναι η ουσία της τροφής και ο καθαρός αέρας που λαμβάνεται με την αναπνοή, το νερό και τη τροφή στο φυσικό κόσμο. Τα υλικά που λαμβάνονται στους δύο παραπάνω τρόπους πρέπει να υποβληθούν σε επεξεργασία και να μετατραπούν από τα εντόσθια και τα έντερα πριν γίνει το Τσι του ανθρώπινου σώματος.

Η διαδικασία για το σχηματισμό του Τσι έχει ως εξής:

Η έμφυτη ζωτική ουσία που ενήργησε από τους νεφρούς βγαίνει έξω από την πύλη της ζωής [το τμήμα μεταξύ των δύο νεφρών] και ανεβαίνει μέχρι το μεσαίο θερμαστή. Εκεί συνδυάζει με την ουσία της τροφής που προέρχεται από τον σπλήνα και συνεχίζει προς τα πάνω μέχρι να συνδυαστεί με το φρέσκο αέρα που εισπνέεται από τους πνεύμονες. Τέλος, μετατρέπεται σε Τσι. Είναι εύκολο να δει κανείς από τα παραπάνω ότι το Τσι του ανθρώπινου σώματος σχηματίζεται μέσω της από κοινού εργασίας του νεφρού, του σπλήνα, του στομάχου και του πνεύμονα σε συνδυασμό την έμφυτη ζωτικής σημασίας ουσία που λαμβάνεται από τους γονείς, την ουσία της τροφής που λαμβάνει από το νερό και τα τρόφιμα, και το καθαρό αέρα που λαμβάνεται από τη φύση.

Οι λειτουργίες του Τσι

Τα διαφορετικά είδη Τσι έχουν διαφορετικές λειτουργίες, που σε γενικές γραμμές, μπορούν να συνοψιστούν ως εξής:

1] Προώθηση Δράσης

Το Τσι είναι ένα είδος ουσίας γεμάτο ζωντάνια. Μπορεί να βοηθήσει να ενεργοποιηθεί η ανάπτυξη και η εξέλιξη του ανθρώπινου σώματος, να προωθήσει τις φυσιολογικές λειτουργίες των οργάνων, σπλάχνων, καναλιών, ιστών κτλ και επιταχύνει τη δημιουργία και κυκλοφορία του αίματος καθώς και το μεταβολισμό των υγρών του σώματος. Για παράδειγμα, αν οι παραπάνω λειτουργίες αποδυναμωθούν ως αποτέλεσμα της ανεπάρκειας του Τσι [ζωτική ενέργεια], θα συμβούν τα εξής: καθυστερημένη και αργή ανάπτυξη του ανθρώπινου σώματος ή πρώιμη γήρανση, εξασθενημένες λειτουργίες των σπλάχνων και των εντέρων, των καναλιών, των ιστών και των άλλων οργάνων, ανεπαρκής σχηματισμός του αίματος ή στασιμότητα στα αιμοφόρα αγγεία και διαταραχές στο μεταβολισμό των υγρών του σώματος.

2] Θερμαντική Δράση

Το Κλασικά για Ιατρικά Προβλήματα [Κιν.: nán jīng 难经] λέει: "Το Τσι έχει μια θερμική δράση." Το Τσι είναι η κύρια πηγή της θερμότητας που χρειάζεται το ανθρώπινο σώμα. Το σώμα διατηρεί σταθερή τη θερμοκρασία του, κυρίως μέσω της θερμικής δράσης του Τσι του. Ανεπάρκεια του Τσι μπορεί να προκαλέσει μείωση της θερμοκρασίας του σώματος, δυσανεξία στο κρύο και κρύα άκρα.

3] Προστατευτική Δράση

Η προστατευτική δράση του Τσι παρουσιάζεται σε δύο πτυχές. Η μία είναι να προφυλαχθεί η επιφάνεια του δέρματος από εξωπαθογένειες. Η άλλη είναι για την καταπολέμηση εισβολής εξωπαθαγένειας έτσι ώστε να την αποτρέψει. Όταν η προστατευτική λειτουργία του Τσι είναι φυσιολογική, η εξωπαθογένεια βρίσκει δυσκολία στην εισβολή στο σώμα, ακόμη και αν μπορέσει να εισέλθει, δεν είναι βέβαιο ότι θα προκαλέσει οποιαδήποτε ασθένεια. Αν μπορέσει να προκαλέσει μια ασθένεια, αυτή η ασθένεια είναι εύκολο να θεραπευτεί. Όταν η λειτουργία του προστατευτικού Τσι γίνεται ασθενέστερη, όταν η ικανότητα του ανθρώπινου σώματος να καταπολεμήσει τη εξωπαθογένεια ελαττωθεί, το σώμα εύκολα προσβάλλεται και προκαλούνται ασθένειες. Και το χειρότερο είναι, πως αυτές οι ασθένειες είναι δύσκολο να θεραπευτούν.

4] Δράση Εδραίωσης και Ελέγχου

Με τον όρο "δράση εδραίωσης και ελέγχου", εννοούμε ότι το Τσι έχει την ικανότητα εντολής, ελέγχου και εδραίωσης των υγρών ουσιών και των οργάνων στην κοιλιακή κοιλότητα.

Αυτό γίνεται:

α. Διατηρώντας τη ροή του αίματος στα αιμοφόρα αγγεία
β. Ελέγχοντας και ρυθμίζοντας την έκκριση και την απέκκριση των εκκρίσεων του ιδρώτα, των ούρων και του σάλιου, και εμποδίζοντας τη διαφυγή των υγρών από το σώμα.
γ. Εδραιώνοντας και αποθηκεύοντας σπέρμα, αποτρέποντας την εκροή και την πρόωρη εκσπερμάτωση.
δ. Εδραιώνοντας τα όργανα, έτσι ώστε να αποτραπεί η πτώση τους.

Μία μείωση στις παραπάνω λειτουργίες του Τσι μπορεί να προκαλέσει διάφορα είδη αιμορραγίας, αιφνίδια εφίδρωση, πολυουρία, σιελόρροια, σπερματόρροια, πρόωρη εκσπερμάτιση, πρόπτωση του στομάχου, των νεφρών και της μήτρας.

Η Δράση Εδραίωσης και Ελέγχου και η Δράση Προώθησης του Τσι αντιτίθενται μεταξύ τους αλλά επίσης αλληλοσυμπληρώνονται. Από τη μία πλευρά, το Τσι έχει τη λειτουργία της προώθησης της κυκλοφορίας του αίματος και τη μεταφορά και τη διανομή των υγρών του σώματος. Από την άλλη πλευρά, έχει επίσης τη λειτουργία του ελέγχου και της ρύθμισης της κυκλοφορίας, την έκκριση και την απέκκριση των υγρών ουσιών στο σώμα. Ο συντονισμός και η ισορροπία αυτών των δύο λειτουργιών είναι απαραίτητες για τη διατήρηση της φυσιολογικής κυκλοφορίας του αίματος και το μεταβολισμό του νερού μέσα στο σώμα.

5] Προώθηση του Μεταβολισμού και Μετασχηματισμού

Ο όρος "Τσι Χουά" [κιν.: qìhuà 气化] είναι ειδική ορολογία στην επιστήμη της Παραδοσιακής Κινέζικης Ιατρικής. Αναφέρεται, σε γενικές γραμμές, σε διάφορα είδη των αλλαγών που λαμβάνουν χώρα στο σώμα υπό την επίδραση του Τσι. Συγκεκριμένα, αναφέρεται στο μεταβολισμό των θεμελιωδών ουσιών, τη ζωτική ενέργεια, το αίμα και τα υγρά του σώματος, και οι μετασχηματισμοί που μπορεί να προκύψουν μεταξύ τους. Για παράδειγμα, η ζωτική ενέργεια, το αίμα και τα υγρά του σώματος σχηματίζονται με τον ακόλουθο τρόπο: μετά το φαγητό η τροφή αλλάζει σε ουσία τροφής και η ουσία με τη σειρά της, μετατρέπεται σε ζωτική ενέργεια, αίμα ή υγρό σώματος και αυτά μπορεί στη συνέχεια να μετατραπούν σε οποιαδήποτε από τις άλλες σύμφωνα με την φυσιολογική ανάγκη του σώματος.

Τα απόβλητα από την τροφή που φαγώθηκε και ταν προϊόντα που παράγονται κατά τη διάρκεια του μεταβολισμού αλλάζουν, ξεχωριστά, σε κόπρανα, ούρα και ιδρώτα που έτοιμα να απομακρυνθούν από το σώμα. Όλα αυτά είναι οι ειδικές εκφάνσεις της δράσης της δραστηριότητας του Τσι. Η δυσλειτουργία του Τσι κατά την εκτέλεση της δράσης του θα επηρεάσει ολόκληρο το μεταβολισμό του σώματος. Δηλαδή, αυτό θα επηρεάσει την πέψη, την απορρόφηση, τη μετατροπή και τη μεταφορά της τροφής: τη διαμόρφωση, την κυκλοφορία και την μετατροπή της ζωτικής ενέργειας, του αίματος και των υγρών του σώματος, την απέκκριση των κοπράνων, των ούρων και του ιδρώτα, προκαλώντας έτσι διάφορα συμπτώματα που σχετίζονται με τον ανώμαλο μεταβολισμό.

Με λίγα λόγια, η διαδικασία στην οποία το Τσι εκτελεί τις λειτουργίες του είναι η διαδικασία κατά την οποία οι ουσίες του σώματος μεταβολίζονται και με την οποία μετασχηματίζονται οι ουσίες και η ενέργεια.

Αν και οι παραπάνω πέντε λειτουργίες του Τσι είναι διαφορετικές, απολαμβάνουν στενή συνεργασία και αμοιβαία υποστήριξη.

Απόσπασμα από το Βιβλίο
«Σαολίν Γου Κουνγκ - Oι Πολεμικές Τέχνες του Ναού Σαολίν»
ΤΟΜΟΣ 1 | ISBN: 978-618-80566-3-3
Με την άδεια του Συγγραφέα